Posted on 13 April 2022

Ngày 30 tháng 3 năm 2022 – Nhóm bảo tồn SEE Turtles, với sự hỗ trợ của WWF, vừa xây dựng một ứng dụng mới trên thiết bị điện thoại di động cho mục đích phòng, chống buôn bán trái pháp luật các sản phẩm từ mai đồi mồi, loài rùa biển cực kỳ nguy cấp. Ứng dụng có tên là SEE Shell, sử dụng ứng dụng máy học của AI và công nghệ nhận dạng hình ảnh để phân biệt sản phẩm được làm bằng mai đồi mồi thật hay mai đồi mồi giả. 

Những chiếc mai đồi mồi rất đẹp, thường được gọi chung là mai rùa, đã được sử dụng ở nhiều quốc gia để chế tác đồ trang sức, và các món đồ lưu niệm vừa là vật trang trí từ nhiều thế kỷ. Thế nhưng trong thế kỷ qua, người ta ước tính có đến hàng triệu cá thể đồi mồi bị giết hại để đáp ứng thị trường tiêu dùng mai rùa. Ước tính chỉ còn 15.000 - 25.000 cá thể đồi mồi trưởng thành còn sống trong tự nhiên, do đó việc chấm dứt buôn bán trái pháp luật mai rùa đóng vai trò hết sức quan trọng, góp phần đảo ngược nguy cơ tuyệt chủng của loài rùa biển đang cực kỳ nguy cấp này.

Là ứng dụng di động đầu tiên sử dụng công nghệ AI cho mục đích đấu tranh chống buôn bán trái pháp luật động vật hoang dã, SEE Shell cho phép du khách cài đặt miễn phí để đảm bảo họ không tham gia vào việc giết hại đồi mồi, nhờ vào cách nhận biết và không mua những món đồ lưu niệm bằng mai rùa thật. Các cơ quan thực thi pháp luật và các cán bộ công tác trong lĩnh vực bảo vệ động vật hoang dã cũng có thể tận dụng công nghệ mới này để xác định các sản phẩm làm từ mai rùa thật một cách nhanh chóng.

Ông Brad Nahill, Chủ tịch của SEE Turtles cho biết: “Một trong những rào cản để loại bỏ hoạt động buôn bán trái pháp luật mai rùa là việc khó phân biệt các sản phẩm thật và sản phẩm giả. Đây là vấn đề của cả người tiêu dùng và các cán bộ công tác trong lĩnh vực bảo vệ động vật hoang dã.” “Do khó có thể phân biệt thật, giả các sản phẩm này nên người bán và người mua sẽ vô tình đóng góp vào hoạt động buôn bán mai rùa.”
 
Người sử dụng chỉ cần tải ảnh lên là ứng dụng có thể phân biệt tới 94% độ chính xác, đó là món đồ được làm bằng mai rùa thật hay bằng các chất liệu nhựa thông, sừng, xương, vỏ sò hay bằng vỏ dừa. SEE Shell sử dụng công nghệ học sâu (deep learning) để so sánh các hình ảnh được người sử dụng tải lên với một kho thư viện số liệu lưu trữ hơn 4.000 sản phẩm mai rùa thật và sản phẩm nhân tạo. Do hình ảnh được lưu trữ trên ứng dụng từ khắp mọi nơi trên thế giới nên quy mô và vị trí của hoạt động buôn bán trái pháp luật mai rùa sẽ hiện lên và được hiểu rõ ràng hơn. Bằng chứng này sẽ cho biết nơi nào cần thực hiện cưỡng chế thương mại và bảo tồn Đồi mồi.

“Chúng tôi cảm ơn các đối tác hoạt động trong lĩnh vực bảo tồn từ khắp mọi nơi trên thế giới đã đóng góp những bức ảnh về mai rùa; đây là ứng dụng đầu tiên chúng tôi tạo ra trong lĩnh vực buôn bán động vật hoang dã để giúp người người tiêu dùng nhận biết và tránh xa các sản phẩm động vật đang có nguy cơ bị tuyệt chủng,” Ông Alexander Robillard, Kỹ sư Thị giác Máy tính của SEE Turtles và Nghiên cứu sinh bậc tiến sĩ của Phòng thí nghiệm Khoa học Dữ liệu OCIO và Vườn thú Quốc gia thuộc Viện Smithsonian cho biết.

“SEE Shell sẽ không chỉ trao quyền cho khách du lịch quốc tế góp phần giảm nhu cầu tiêu dùng các sản phẩm làm từ mai rùa, mà lần đầu tiên cung cấp công cụ cho các cán bộ thực thi pháp luật, có thể dễ dàng sử dụng để nhận biết những sản phẩm mai rùa đang được bán trên thị trường, trên mạng xã hội và khi các sản phẩm này bị chặn hoặc bị tịch thu tại các cửa khẩu, “ Ông Christine Madden Hof, Trưởng nhóm Bảo tồn Rùa biển Toàn cầu của WWF cho biết.
                                                               
Quy định và thực thi pháp luật yếu kém khiến hoạt động buôn bán đồi mồi trở lên nghiêm trọng – chẳng hạn như ở Nhật Bản, nơi những nguyên vật liệu thô bất hợp pháp đã xuất hiện trong chuỗi cung ứng nội địa. Bất chấp luật pháp quốc tế chống lại việc buôn bán trái pháp luật các sản phẩm từ mai rùa, ngành kinh doanh mai rùa vẫn hoạt động tại ít nhất 40 quốc gia, và nó vẫn là mối đe dọa hàng đầu đối với loài Đồi mồi.
 
WWF hợp tác với SEE Turtles để hoàn thiện việc phát triển ứng dụng, đồng thời hỗ trợ tài chính và kỹ thuật để nâng cao việc thu thập dữ liệu và tài liệu hóa, cũng như thúc đẩy việc đưa ứng dụng vào sử dụng trong các cơ quan chính phủ và đến với những người bán hàng trên mạng trực tuyến.
 
Bảo vệ và hướng đến tương lai bền vững cho rùa biển, trong đó có Đồi mồi, lmột trong những loài được xếp trong danh sách các loại cực kỳ nguy cấp của Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN), đã nhận được sự quan tâm của WWF-Việt Nam từ nhiều năm qua. Chúng tôi đã hợp tác với các quốc gia, khu vực có rùa biển sinh sống, xây dựng nhiều chương trình cứu hộ và bảo vệ rùa biển, đồng thời kêu gọi sự quan tâm trên khắp toàn cầu để bảo vệ loài sinh vật biển quý hiếm này.
 
Các bạn có thể tải ứng dụng tại https://www.seeturtles.org/see-shell-media